Profesyonel şoförler bilir ki araba lastikleri bir aracın en önemli parçalarından biridir. Bazı şoförler, motorun veya frenlerin daha önemli bir rolde olduklarını düşünerek lastiklerin rolünü küçümser. İyi lastikler, sürücünün ve yolcuların güvenliğini temin eder. Lastiklerin kalitesi her şeyi belirler. Yüksek kaliteli lastikler aracınızın daha iyi kavranmasını ve ıslak, kaygan veya kuru zeminlerde daha iyi frenlemesini sağlar. Ayrıca, yaşadığınız bölgenin hava şartlarına uygun lastikleri seçmek son derece önemlidir. Kışı ılıman geçen bölgelerde, sürücüler genellikle her mevsime uygun lastikleri takarlar. Kışın daha sert geçtiği ülkelerdeyse, kış lastikleri veya çivili kış lastikleri tercih edilir.
Lastikler ne zaman değiştirilir?
Lastik değişiminin birden fazla nedeni vardır, öncelikli nedeni lastiklerin kullanım süresinin dolmasıdır. Diş derinliği, 2/32 inç yani 1,6 mm’ye ulaştığında, lastikler yasal olarak kullanılamaz hale gelir. Lastik dişinin asıl amacı, yola temas alanından suyun dağılmasını ve yol tutuşunu sağlamaktır. Yola temas alanı küçük bir alandır, bir insanın avuç içi kadardır, yol ile temas eden tek bölge burasıdır. Diğer bir deyişle, diş olmazsa lastik, ıslak yol tutuş kabiliyetini kaybeder. Çabuk bir şekilde duramaz, dönemez veya hızlanamaz.
Günümüz lastiklerinde “aşınma göstergesi” adında çizgiler, belirli aralıklarla kanalların içine yerleştirilmiştir. Aşınma çizgileri 1,6 mm’ye indiğinde, yasal olarak lastik değişimi zamanının geldiğini anlarız. Sürücü, aşınma çizgileri lastik dişiyle aynı seviyeye geldiği zaman, yeni bir çift lastik edinmesi gerektiğini bilir.
Bir lastiğin miadını doldurup artık değiştirilmesi gerektiğini anlamanın basit bir yolu daha vardır. Buna Amerika’da Lincoln madeni para diş derinlik testi denir ve yaygın olarak kullanılır. Bir kuruşu alıp, lastiğin üzerine, dişin en alçak noktada göründüğü yere yerleştirin. Yerli madeni paranın üzerindeki rakam (diyelim ki 1 kuruş) baş aşağı şekilde kanala yerleştirildiği zaman, para üzerindeki ay yıldız görünüyorsa, bu kötüye işarettir. Lastik değişiminin yapılması gerektiğini gösterir.
Birçok kullanım kitapçığı ve tamirci, lastiklerin ortalama beş yılda bir değişmesi gerektiğini tavsiye eder. Lastikler eskidikçe, çeşitli hasarlara yatkın hale geldiği kabul edilir. Belirli kullanım alışkanlıkları, lastiğin durumunu doğrudan etkiler. Hızlanma, ani fren, hızlı başlatma, engebeli yollar gibi… Beş yıl boyunca bu koşulların lastikleri nasıl etkileyebileceğini bir düşünün. Bunların sonucunda, aracın hasar riski ve hatta kaza olasılığı bile artabilir. Neyse ki herhangi bir lastiğin, ikinci el bir lastiğin bile yaşını belirlemek mümkün. Lastiğin yanağında, jantın yakınına yerleştirilmiş bir DOT numarası vardır. Bu DOT numarası farklı sayılardan oluşur, lastiğin üretim tarihi, üreticisi ve diğer bilgileri içerir. İlk iki rakam üretimin yapıldığı haftayı simgeler. Son iki rakam genellikle lastiğin üretim yılını gösterir. Örneğin, 3109 sayısı, lastiğin 2009 yılının 31. haftasında üretildiği anlamına gelir.
Yolcuların yanı sıra kendi güvenliğinizi sağlamak için, kullanım koşullarını kontrol etmek ve lastikleri gerektiği zaman yenilemek önemlidir. Diş derinliği düştüğünde veya lastikler beş yılı doldurunca, yeni bir çift almalısınız.
Lastik türleri ve hava koşulları
Sürücüler doğru lastik seçiminin ne kadar büyük bir fark yaratabileceğini bilir. Kış mevsiminde yaz lastikleri kullanmak yalnızca şoför için tehlikeli değil, lastikler için de zararlıdır. Yaz lastikleri farklı bir tür kauçuktan yapılır, dolayısıyla soğuk havada farklı tepki verir. Kış lastikleri düşük sıcaklıklara karşı daha fazla kauçuk madde içerir, yaz lastikleri ise sıcak havada daha iyi performans sağlar. Ayrıca dört mevsim kullanılabilen lastikler de vardır, kışı ılıman geçen bölgeler için mükemmel bir seçimdir. Bu bilgi dahilinde araç sürücüleri, yaz mevsiminde kış lastiklerini yaz lastikleriyle değiştirmeli, kışın ise tam tersini yaparak kış lastiklerini takmak zorundadır.
Nereden lastik alınır
Lastik üretimi piyasası oldukça geniş ve rekabetçi. Sürücüler, tanınmış ve saygın markaların oldukça çeşitli ve yüksek kaliteli ürünlerine ulaşabiliyor. Yine de lastikleri online satın almak daha iyi bir seçenek. Online dükkanlar, genelde geleneksel mağazalara göre daha iyi karşılaştırma yapma imkanı sağlar. Üstelik “4 al 3 öde” veya “4 alana ekstra indirim” gibi güzel kampanyalar bulabilirsiniz. Tabi ki indirimli teklifler üreticilere bağlıdır ve bazı şirketlerin indirimleri yeterince cömert olmayabilir.
Yeni lastik almak için bütçe belirlerken unutmayın ki onları taktırmak için de harcama yapmak durumundasınız, işçilik ve malzemeyi de düşünmeniz gerekir. Yutdışından sipariş edecekseniz kargolama ücretlerini ayrıca hesaplamayı unutmayın.
K aç lastiğe ihtiyacım var?
Ön lastiklerin kullanım koşulları, arka lastiklerden farklı olabilir, ama dördünü birden değiştirmek her zaman daha iyidir. Bu, lastiklerin tamamen eş ölçüde, diş kalınlığında ve aynı üreticide yapılmış olması demek. Günümüz araçlarının çoğunda, tek seferde iki lastiği değiştirmek tatmin edici olur, fakat bazı kamyon ve arabalar için dördünü birden değiştirmek zorunludur. Dört çeker (4x4) araçlar ve dört tekerlekten çekişli AWD araçlar için takım olarak lastik yenilemek çok daha önemlidir. Çünkü lastiklerin tamamını yenilemek, dört tekerlekten çekişli sistemler için oluşabilecek hasarı önler. Bu koşul, bazı kış lastiklerinde de geçerlidir, hepsinin birden değiştirilmesi gereklidir. Yeni takılan lastiğin yapımı diğerinden farklıysa, sürüş ve kontrolle ilgili sorunlar olabilir.
Bir aracın performansını yükseltmek zamanında yapılan bakımlarla mümkündür. Araç bakımı, sadece yağ seviyesini kontrol ederek eski parçaları yenilmek anlamına gelmez. Lastiklerin bakımı ve zamanında değişimi bakımın bir parçasıdır. Sürüş alışkanlıklarınızın, lastiklerin ömrünü önemli oranda uzatabileceğini de unutmayın.